Er was al een lange weg geplaveid vooraleer we toekwamen aan het EURO2020 – ofwel het EK 2021, dat legendarisch een jaartje werd uitgesteld. Het idee van het EK ontstond al zo vroeg als 1927. In werkelijkheid duurde het wel tot wel liefst 1960 voor we het eerste Europees Kampioenschap voetbal konden volgen, hoogstwaarschijnlijk door de spanningen in Europa voor en na de Tweede Wereldoorlog. Sindsdien vindt er elke 4 jaar een nieuw EK toernooi plaats, dat de UEFA organiseert. De eerste twee edities werden trouwens gespeeld onder de titel “Europacup voor Landen”.
De lange weg naar het moderne EK
Vooraleerst; tot 1976 kwalificeerden er enkel 4 landen zich voor de eindronde van het EK. Eén van de 4 organiseerde dan in eigen land het toernooi. Toch duurde het nog tot 1980 tot de plaats van de eindronde op voorhand beslist werd met 8 strijdende landen. Voor de volgende verandering springen we naar het jaar 1996. Voor de eerste keer speelden er toen 16 landen tegen elkaar voor de titel van Europees Kampioen.
In 2000 was er weer een verandering, toen Nederland en België als eersten samen voor de organisatie zorgden. Frankrijk versloeg toen Italië met 2-1 in Rotterdam, en werd zo Europees Kampioen 2000. Dit jaar zijn er maar liefst 11 verschillende gastlanden. Historisch gezien is dit zeker en vast de meest radicale verandering ooit tussen eender welk voorgaand EK! Wat vind jij van deze veranderingen in de geschiedenis van het EK?
Erelijst sinds 1960: alle vorige EK winnaars vanaf 1960
| Eindronde | EK-bekerwinnaar | Uitslag finale | Tweede plaats |
|---|---|---|---|
| EK 2020 in 11 landen | 🇮🇹 Italië | 4-3 na penalties | 🏴 Engeland |
| EK 2016 in 🇫🇷 | 🇵🇹 Portugal | 1-0 na verlenging | 🇫🇷 Frankrijk |
| EK 2012 in 🇵🇱 +🇺🇦 | 🇪🇸 Spanje | 4-0 | 🇮🇹 Italië |
| EK 2008 in 🇦🇹 +🇨🇭 | 🇪🇸 Spanje | 1-0 | 🇩🇪 Duitsland |
| EK 2004 in 🇵🇹 | 🇬🇷 Griekenland | 1-0 | 🇵🇹 Portugal |
| EK 2000 in 🇧🇪 +🇳🇱 | 🇫🇷 Frankrijk | 2-1 na verlenging | 🇮🇹 Italië |
| EK 1996 in 🏴 | 🇩🇪 Duitsland | 2-1 na golden goal | 🇨🇿 Tsjechië |
| EK 1992 in 🇸🇪 | 🇩🇰 Denemarken | 2-0 | 🇩🇪 Duitsland |
| EK 1988 in 🇩🇪 | 🇳🇱 Nederland | 2-0 | ☭ Sovjet-Unie |
| EK 1984 in 🇫🇷 | 🇫🇷 Frankrijk | 2-0 | 🇪🇸 Spanje |
| EK 1980 in 🇮🇹 | 🇩🇪 West-Duitsland | 2-1 | 🇧🇪 België |
| EK 1976 in Joegoslavië | 🇨🇿 Tsjecho-Slowakije | 5-3 na penalties | 🇩🇪 West-Duitsland |
| EK 1972 in 🇧🇪 | 🇩🇪 West-Duitsland | 3-0 | ☭ Sovjet-Unie |
| EK 1968 in 🇮🇹 | 🇮🇹 Italië | 2-0 | Joegoslavië |
| EK 1964 in 🇪🇸 | 🇪🇸 Spanje | 2-1 | ☭ Sovjet-Unie |
| EK 1960 in 🇫🇷 | ☭ Sovjet-Unie | 2-1 | Joegoslavië |
Golden en Silver Goal op het EK
The “Sudden Death” of simpelweg de EK golden goal vonden voor het eerst terug op het EK in Engeland 1996. In 2002 was het meteen al gedaan met de golden goal. Zowel in 1996 als in 2000 werd het toernooi gewonnen door deze regel. De Duitser Olivier Bierhoff scoorde in de 95ste minuut het gouden doelpunt tegen Tsjechië. in 2000 kon de Fransman Trezeguet in de 103de minuut de goal vinden. Deze twee finales op rij zorgen voor veel hoofdpijn bij de fans, dus het is niet zo raar dat de EK golden goal regel meteen geschrapt werd.
De verdere toekomst van het EK?
UEFA-baas Michel Platini is grote voorstander om het EK in augustus te organiseren, in plaats van vlak na het seizoen. Het grote voordeel hiervan is dat de spelers eerst kunnen rusten voor alweer op topniveau een ander toernooi te moeten spelen. Het resultaat hiervan leidt zeker en vast tot een sterkere competitie. Voornamelijk om deze reden zijn er veel voorstanders voor deze verandering.
Een ander unicum voor het EK 2020 is dan weer de schifting naar 24 landsploegen, in plaats van de gewoonlijke 16 landen. Deze verandering is er om de grote landen te beschermen indien deze zich niet weten te kwalificeren. Meer matchen betekent meer inkomsten, dat geldt zeker als het om grote landen gaat! Engeland kwalificeerde zich bijvoorbeeld niet voor de eindronde in 2008, tot grote ramp van zowel de fans als de UEFA. Het wordt dus gemakkelijker om op het toernooi te geraken voor dergelijke EK ploegen. Het gehele niveau van de competitie wordt natuurlijk wel hoger.
EK Topscorers
De huidige UEFA baas, Michel Platini, behaalde in 1984 de titel van topscorer, en sindsdien mag hij deze titel behouden. Platini blijft dus de EK topscorer aller tijden. Nog meer indrukwekkend is het feit dat er nu twee wedstrijden méér gespeeld worden op een EK dan in de tijd van Platini. Zijn 9 doelpunten in 5 wedstrijden is dan ook een fantastische prestatie.
Tijdens de vorige EK editie scoorde Antoine Griezmann 6 maal in 7 wedstrijden en werd zo topschutter in 2016. Of hij die titel dit jaar zal mogen behouden, is momenteel nog de vraag. Bekijk even onze pronostiek van kanshebbers op de titel van topscorer EK 2021 en ontdek wie verder de meeste doelpunten scoorde tijdens afgelopen EK’s voetbal.
| Editie | Meeste doelpunten | Aantal doelpunten | Locatie |
|---|---|---|---|
| 2020 | 🇵🇹 Cristiano Ronaldo | 5 | verschillende landen |
| 2016 | 🇫🇷 Antoine Griezmann | 6 | Frankrijk |
| 2012 | 🇪🇸 Andres Iniesta | 3 | Polen, Oekraïne |
| 2008 | 🇪🇸 David Villa | 4 | Oostenrijk, Zwitserland |
| 2004 | 🇨🇿 Milan Baros | 5 | Portugal |
| 2000 | 🇷🇸 Savo Milosevic, 🇳🇱 Patrick Kluivert | 5 elk | Belgie, Nederland |
| 1996 | 🏴 Alan Shearer | 5 | Engeland |
| 1992 | Riedle, Brolin, Larsson & Bergkamp | 3 elk | Zweden |
| 1988 | 🇳🇱 Marco van Basten | 5 | Duitsland |
| 1984 | 🇫🇷 Michel Platini | 9 | Frankrijk |
| 1980 | 🇩🇪 Klaus Allofs | 3 | Italië |
| 1976 | 🇩🇪 Dieter Müller | 4 | Joegoslavië |
| 1972 | 🇩🇪 Gerd Müller | 4 | België |
| 1968 | 🇷🇸 Dragan Djazic | 3 | Italië |
| 1964 | 🇭🇺 Deszö Novak & 🇪🇸 Jesus Maria Pereda | 2 elk | Spanje |
| 1960 | Jerkovic, Ponedelnik, Ivanov, Galic, Heutte | 2 elk | Frankrijk |
Meeste winnaars?
De absolute winnaars van de voorbije EK’s zijn de Duitsers. Met drie gouden, zilveren, en bronzen medailles steken ze met hoofd en schouders uit, boven hun eerste achtervolger Spanje. Die wonnen zelf drie maal het EK, en behaalden één keer zilver. Op de derde plaats staat Italie met overwinningen in 1968 en 2021 op EURO2020. Als vierde hebben we Frankrijk, met overwinningen in 1984 en 2000, en éénmaal zilver en brons.
| Land | Goud | Zilver | Brons |
|---|---|---|---|
| 1. 🇩🇪 Duitsland | 3 | 3 | 3 |
| 2. 🇪🇸 Spanje | 3 | 1 | 0 |
| 3. 🇭🇺 Italië | 2 | 2 | 1 |
| 4. 🇫🇷Frankrijk | 2 | 1 | 1 |
| 5. ☭ Sovjet-Unie | 1 | 3 | 0 |
Wie was de laatste maker van een EK doelpunt?
Voor zij die het niet wisten, en op zoek zijn naar het antwoord, hebben wij onze researchers aan het werk gezet. Voor de EURO2020 competitie was het Éderzito António Macedo Lopes die de laatste goal scoorde. Eder was tot voor kort de laatste maker van een goal op EK eindronde. Bovendien hield hij die titel nu een jaar langer vast, doordat EURO2020 uitgesteld werd tot 2021. Wie houdt de titel nu dan?
In de eindronde van het laatste EK 2021, stonden als laatste Italie en Engeland tegenover elkaar. Het waren 90 spannende minuten… waar aan beide kanten een enkele goal viel. Het was Luke Shaw die als eerste scoorde voor Engeland, een luttele 2 minuten in het spel. Vervolgens was het wachten tot in de 67ste minuut, tot Italiaan Leonardo Bonucci de gelijkmaker scoorde.
Aldus kwamen er verlengingen, maar daar viel er geen extra doelpunt. Vervolgens werden er penalties getrapt, waarbij Engeland mocht begonnen. Aanvoerder en sterspeler Harry Kane zette een mooi voorbeeld voor zijn ploeg, en trapte zo de eerste binnen. Domenico Berardi maakte gelijk voor Italie. Harry McGuire zorgde al gauw voor de tweede penalty die zat voor de Engelsen, maar dat was meteen de laatste.
Leonardo Bonucci scoorde ook zijn penalty, wat hem zijn tweede goal van deze wedstrijd opleverde. Het was uiteindelijk dus de Italiaanse voetballer Federico Bernardeschi die de laatste penalty scoorde voor Italie, en zo Italie tot Europees Kampioen 2020 kroonde. Bernardeschi houdt dus nu de titel van laatste EK goalscorer, en dat nog voor de komende 3 jaar, tot het EK 2024.
Nederland op het EK
Het team van Oranje was voor het eerst te zien op het EK 1976 in Joegoslavië. Dankzij het totaalvoetbal met de legendarische Johan Cruyff schopten ze het meteen tot de halve finales tegen Tsjechoslowakije. Na wel een heel overdreven fel gevochten partij, moest Nederland na een 3-1 verlies de troostfinale spelen tegen het gastland. Hier behaalde het met een 3-2 overwinning het brons. Na een aantal magere jaren, was het meteen terug raak in 1988. Met klassespelers zoals Ruud Gullit en Marco Van Basten kon het in West-Duitsland tegen de toenmalige Sovjet-Unie met 2-0 de finale vlot winnen in Munchen. Zo behaalde het Nederlands elftal in 1988 eindelijk de titel van Europees kampioen, tot groot jolijt van de Oranje-fans. Herinner jij je die tijd nog, of was je nog niet geboren?
Maar goed; 4 jaar laten in Zweden was het weer bijna raak. In het laatste toernooi waar er enkel 8 ploegen aan de eindronde meededen, kon Nederland weer de halve finale behalen. Tegenstander Denemarken werd toen zwaar onderschat, en Oranje kwam maar moeilijk in de match. Na een 2-2 stand op het einde van de reguliere competitie, was het na verlengingen nog steeds gelijkspel. Slechts één van de 10 genomen penalties miste het doel… uitgerekend die van Marco Van Basten, de EK topscoorder van dat jaar. Dit leek een traditie van strafschoppen drama voor het Nederlandse elftal in gang te trappen.
Ben je geïnteresseerd in de geschiedenis van het Nederlandse voetbal? We vonden een klassieker van een boek in de Amazon online store, waarbij schrijver Nicholas Piercey een overzicht geeft van vier verhalen in de vroegere Nederlandse voetbalgeschiedenis, namelijk van 1910 tot 1920. Het boek omvat onder meer excerpten uit het dagboek van Cornelis Johannes Karel van Aalst, een stadiondirecteur. Daarmee biedt het inzicht in de vroegere levens van voetballers in de jaren ’10 van vorige eeuw. Werden de toen nieuw gebouwde stadions gebruikt als een vorm van sociale controle? En waarom leek een van de meest prominente voetbalfiguren meer bezig met aardappels dan met de sport zelf? Dat en meer lees je in deze fantastische historie over voetbal vroeger in Nederland. Het is verkrijgbaar in harde en zachte kaft en als Kindle-versie.
Nederlands Elftal na het jaar 2000
Op het EK 2000 in België en Nederland bereikte het Nederlandse elftal ook weer de halve finale. Na een gelijkspel tegen de Italianen, bevestigden de Nederlanders opnieuw hun gebrek aan strafschoppen expertise. Van de 4 genomen strafschoppen kon enkel Patrick Kluivert het net vinden. De titel ging dit jaar naar het Franse team van Zidane die met een 2-1 overwinning de Italianen naar huis stuurde.
Het laatste succes van Nederland was in het volgende kampioenschap in 2004. Opnieuw zat Oranje in de halve finales. Ditmaal moest het tegen het sterke gastland Portugal met een jonge Ronaldo spelen. Na een 2-1 overwinning mochten de Portugezen hopen op een eerste historische overwinning in de finale tegen het relatief zwakke Griekenland, dat bekend stond om hun saaie verdedigende voetbalspel. Misschien wel de grootste teleurstelling in de gehele loopbaan van EK-ster Cristiano Ronaldo, het werd een 0-1 verlies tegen de Grieken.
In 2008 werden de kwartfinales nog bereikt, en het volgende kampioenschap was het voorlopig laatste toernooi voor de Nederlanders. Het Oranje team kon zelfs niet doorstoten uit de groepsfase.
Dit jaar is er opnieuw hoop voor ons Oranje elftal, Nederland heeft zich opnieuw weten te plaatsen voor het EK 2021 tijdens de EK 2020 kwalificaties.
België op het EK
De eerste EK eindronde voor de Rode Duivels was in 1972. Als gastland behaalden de Belgische ploeg op het EK meteen de derde plaats met toenmalig Anderlecht ster-speler Paul Van Himst. In de halve finales verloren ze met 2-1 tegen het ijzersterke West-Duitsland, dat in de finale de Sovjet-Unie een vernederende 3-0 nederland bezorgde. Vervolgens bracht de troostfinale tegen Hongarije met een 2-1 overwinning voor het gastland de bronzen medaille.
Tijdens het EK 1980 had België een gouden generatie, die met een zilveren medaille in Italië een historisch resultaat behaalde. West-Duitsland was ook tijdens dat EK 1980 kampioenschap te sterk voor de Belgen, en won met 2-1. De gouden generatie met Jan Ceulemans, Jean-Marie Pfaff en Erik Gerets kon met opgeheven hoofd terug naar huis keren.
België op het EK na het jaar 2000
Na 20 jaar geduld dachten de Rode Duivels om in eigen land eindelijk op het EK 2000 nog eens te schitteren. Helaas lukte dat niet; de Belgen maakten geschiedenis door het eerste gastland te worden dat niet voorbij de groepsfase geraakte. Niet het soort record waar je in de historie boeken van het Europees Kampioenschap mee wil staan dus! Nog eens 16 jaar later, op het EK 2016 in Frankrijk, konden de Belgen eindelijk opnieuw meedoen en behaalden ze de kwartfinales. Met Wales als tegenstander en in de volgende ronde het Portugal van Ronaldo, maakten de Rode Duivels bijzonder veel kans om de finale te behalen. Na een 3-1 verlies tegen Wales was het dromen ineens gedaan.
De Belgen hebben momenteel een gouden generatie, maar met veel klassespelers die rond de 30 jaar oud zijn nu, kan het wel eens hun laatste kans zijn. Met onder meer topspelers als Hazard, Mertens en de Bruyne zijn de Rode Duivels nog altijd één van de EK 2021 favorieten.
Waarom werd het EK 2020 uitgesteld?
Het EURO 2020, dat voorzien was om door te gaan in 2020, werd per uitzondering een jaartje uitgesteld omwille van de gezondheidscrisis. Daarom spreekt men dus technisch gezien van het EK 2021, hoewel het nog steeds om het toernooi gaat dat in 2020 had moeten plaats vinden. Een beetje verward? We leggen je alles uit over het EK 2020 op onze daaraan toegewijde pagina’s.
>> Ontdek ook de geschiedenis van het WK <<